Van eitje naar vlinder: De levenscyclus van de vlinder

Vlinders zijn hele bijzondere dieren. Deze gevleugelde insecten verschijnen in veel verschillende kleuren en vormen. Er zijn 160.000 verschillende soorten vlinders beschreven. In Nederland leven ongeveer 2000 verschillende soorten vlinders. Het grootste deel hiervan zijn nachtvlinders. Nederland telt momenteel ongeveer 54 soorten dagvlinders. Wat deze insecten nog bijzonderder maken is de manier waarop zij zich voortplanten. In de groei naar volwassenheid ondergaan vlinders namelijk een volledige gedaanteverwisseling.

Van eitje naar vlinder

Vlinders behoren tot de Endopterygota. Dit is de klasse van gevleugelde insecten die een volledige gedaantewisseling ondergaan vanaf dat zij larven zijn tot aan volwassenheid. De gedaantewisseling stelt hen in staat nieuwe leefomgevingen te bereiken om aan voedsel te komen en partners te vinden. Deze gedaantewisseling gebeurt in verschillende stadia. De voortplanting en de gedaanteverwisseling van de vlinder ziet er als volgt uit:

1. Het bevruchte vrouwtje legt eitjes. Deze eitjes legt ze op een blad. Ongeveer 5 dagen nadat de eitjes gelegd zijn komen ze uit. Een klein wormachtig beestje zal uit het eitje komen.

De eitjes van een vlinder

2. Dit wormachtige beestje is een rups. Deze rups wordt ook wel de larve van een vlinder genoemd. Als de rups net uit het ei komt is het nog heel klein, maar de rups zal snel groeien omdat ie vrijwel de hele dag door aan het eten is. Het eerste dat de rups opeet is het blad waar hij op geboren is. Soms eet de rups ook zijn eigen soortgenoten op omdat er vaak te weinig voedsel is voor alle rupsen in de omgeving. Doordat de rups snel groeit zal hij al snel te groot zijn voor zijn oude huid. Hier groeit hij dan ook uit en leeft verder met een nieuwe huid. De rups zal minstens vier keer uit zijn huid groeien.

Een rups

3. Het volgende stadium is de fase waarin de rups een pop wordt. De pop is de cocon waarin de rups zal uitgroeien tot een vlinder. De pop heeft schutkleuren om het in deze kwetsbare fase uit het zicht van vijanden te houden. Dit stadium van de gedaanteverwisseling van de vlinder zal ongeveer 8 dagen duren.

Poppen of cocons van vlinders

4. Na ongeveer 8 dagen zal de vlinder uit de pop komen. De vlinder wordt gekenmerkt door zijn relatief grote vleugels en prachtige kleuren. Vlinders worden echter niet zo oud. Meestal leeft een vlinder slechts enkele dagen of weken. Er zijn maar een paar vlindersoorten die ouder worden. Alleen de Euphaedra medon kan een zeldzame leeftijd  van 10 maanden bereiken.