Adam en Eva en non-dualiteit

In ons artikel over wat non-dualiteit is leggen we uit wat non-dualiteit inhoudt. Om non-dualiteit nog beter te leren begrijpen kunnen we ons verdiepen in een van de bekendste verhalen van de wereld, namelijk het verhaal van Adam en Eva, uit het Bijbelboek Genesis. 

Bij nadere beschouwing lijkt dit verhaal geen vertelling van een letterlijke historische gebeurtenis te zijn, maar een mythische beschrijving van het ontstaan van de dualistische staat van de mens en daarmee het begin van de menselijke ervaring.

Het verhaal van Adam en Eva uit Genesis

Voor wie het verhaal van Adam en Eva niet kent volgt hieronder een korte samenvatting.

Nadat God de Hemel en de Aarde en de planten en de dieren heeft gemaakt, maakte hij de mens. God maakte de mens naar zijn ‘evenbeeld’. Hij maakte ook het Hof van Eden: een plek waar de mens in alle vrijheid kon leven. De mens mocht van God alles doen wat hij wilde. De mens mocht van alle bomen de vruchten eten, behalve de vrucht van ‘de Boom van Kennis van Goed en Kwaad’. Als de mens van deze boom zou eten, zou de mens sterven.

God schiep de eerste man en noemde hem Adam. God nam vervolgens de rib van Adam en maakte daarmee de eerste vrouw, Eva. Adam en Eva waren beide naakt; ‘en zij schaamden zich niet’, zo vertelt de Bijbel ons. 

Dan komt de slang in het verhaal. De slang was listiger dan alle andere dieren, die God heeft gemaakt. De slang benaderde Eva en vertelde haar dat de mens gewoon de vrucht van de Boom van Kennis van Goed en Kwaad kon eten, ondanks dat God had gezegd dat dit niet mocht, omdat de mens dan zou sterven. ‘Gij zult niet sterven’, zei de slang listig tegen de mens, ‘maar God weet dat als gij daarvan eet, zo zullen uw ogen geopend worden, en gij zult als God wezen, kennende het Goed en Kwaad’. 

En Eva was overtuigd door de slang en nam Adam mee om samen van de verboden vrucht te eten. Zij aten van de vrucht, en hun ogen werden geopend. Ineens werden ze gewaar dat zij naakt waren. Omdat zij zich schaamden maakten zij van vijgenbladeren schorten om hun naakte lichamen te bedekken. 

Toen God het Hof van Eden binnenkwam zag hij Adam en Eva, gekleed, en werd hij boos. ‘Wie heeft gezegd dat gij naakt was?’. 

Eva vertelde God dat de slang haar verleid had om van de verboden boom te eten. God was kwaad en strafte de mens. Hij verstootte de mens uit het paradijselijke Hof van Eden. En de mens moest de rest van zijn leven zwoegen. Zo zou onze geschiedenis zijn begonnen.

Van non-duaal naar duaal

In het artikel Wat is non-dualiteit? lezen we dat dualiteit nodig is voor de mens om de wereld te ervaren. In het verhaal van Adam en Eva zien we dat God de mens schiep in zijn ‘evenbeeld’. God had na het creëren van de wereld al gezien dat het goed was, maar hij wilde de mens maken, zodat de wereld ervaren kon worden. 

Uit de rib van de eerste mens creëerde hij een tweede mens. Eva was dus oorspronkelijk een deel van Adam. (De naam Adam komt dichtbij de naam ‘Atum’. Atum was in de Egyptische mythologie de zelfgeschapen scheppergod. Atum betekent in het Oud-Egyptisch ‘het al’, of ‘hij die volkomen is’. In het Grieks kennen we het woord ‘atomos’, dat ‘ondeelbare’ betekent.)

Eva kan gezien worden als de ‘schaduwkant’ van Adam, die zich liet verleiden door de slang. Het eten van de vrucht van de Boom van Kennis van Goed en Kwaad zou uiteindelijk de ogen van de mens openen, oftewel de wereld in dualiteit ervaren en het verschil kunnen zien tussen ‘goed’ en ‘kwaad’. Het zou tevens de ogen openen voor de eigen ‘naaktheid’. De mens was voor het eten van de vrucht immers naakt voor God en schaamde zich niet. Na het eten van de verboden vrucht ontdekten zij dat zij naakt waren en bedekten zich met vijgenbladeren. De mens creëerde zo een fictieve wand tussen zichzelf en God en waren voortaan niet meer naakt, oftewel: zij waren voortaan afgescheiden van God. 

Dit ervaren van dualiteit en daarmee het ervaren van de illusie van afgescheidenheid van ‘God’ zorgde ervoor dat de mens uit zijn paradijselijke non-duale staat werd verbannen naar de duale belevingswereld, waarin pijn en ellende de boventoon voerden.  

De mens streeft naar controle in zijn leven en verovert de wereld waar het in is geboren. Dit gebeurt onder invloed van ego-gedachten die de mens wijs maken dat  er een ‘ik’ is en buiten die ‘ik’ is er ‘het leven’ en alles dat daarbij hoort. Dat idee ontstaat vanuit onze duale kijk. In werkelijkheid is die ‘ik’ echter een deel van het leven zelf. Sterker nog, die ‘ik’, die wij denken te zijn, bestaat niet. Het enige dat bestaat is ‘het leven’.