Het bombardement op Guernica
Het bombardement
De terreurdaad van de Duitse Luftwaffe vond plaats op maandag 26 april 1937 tijdens de Spaanse burgeroorlog. In de historische binnenstad van het Baskische Guernica was het de wekelijkse marktdag. In het plaatsje woonden ongeveer 5000 mensen. Velen bezochten wekelijks de markt.
Het bombardement startte met een aanval van één Heinkel-111 bommenwerper. De mensen in Guernica werden gewaarschuwd door het luiden van sirenes en probeerden te vluchtten naar de dichtstbijzijnde schuilkelders. De bommenwerper liet zijn bommen boven de markt vallen en vloog weer weg. Nu de bommenwerper weg was kwam de plaatselijke bevolking weer uit hun huizen en schuilkelders en ging de straat op om gewonden te helpen. Dit had desastreuze gevolgen want ongeveer een kwartier later kwam het volledige eskader van het Duitse Legioen Condor aangevlogen en bombardeerde de hele stad.
Gebleken was al dat de schuilkelders niet bestand waren tegen de bommen. Veel mensen vluchtten daarom naar de velden buiten de stad. De vluchtende bewoners werden vervolgens onder vuur genomen door Heinkel-51 eskaders.
De binnenstad werd gedurende tweeënhalf uur gebombardeerd door Junkers-52-toestellen. Verschillende soorten bommen werden gebruikt: 250 kilo bommen, brisantbommen en brandbommen.
Nadat de bombardementen waren uitgevoerd namen twee dagen later de troepen van Franco’s leger Guernica in.
Volgens de Baskische autonome regering van dat moment vielen er 1654 doden en 889 gewonden. Andere, later uitgevoerde onderzoeken spreken van lagere aantallen van tussen de 300 en 800 doden.
Guernica, waarom werd deze plaats gebombardeerd?
Ten tijde van het bombardement werd in Spanje een burgeroorlog uitgevochten tussen de republikeinen, communisten en internationale vrijwilligers enerzijds en daar tegenover stond de alliantie van Spaanse nationalisten en monarchisten. De laatste werden geleid door Generaal Franco. Deze strijd eindigde in maart 1939 met de val van Catalonië.
Tijdens de burgeroorlog kregen de republikeinen steun van internationale brigades (vrijwilligers). Franco ontving echter hulp van twee ‘collega-dictators’: Mussolini en Hitler. Omdat Spanje veel grondstoffen had die Hitler goed kon gebruiken was Hitler bereid tot een serieuze bijdrage in de strijd die Franco streed. Met name troepentransport door de lucht werd veel gedaan met hulp van de Duitsers. Maar ook het bombardement op Guernica werd dus uitgevoerd door de Duitsers.
Maar waarom Guernica? Naast het feit dat het plaatsje in die tijd een belangrijke marktfunctie had staat in Guernica ook de eik waaronder de Spaanse koningen beloofden dat ze de fueros (de speciaal aan Baskenland toegestane ontheffingen) zouden eerbiedigen. Het is ook gebruikelijk dat de Baskische premie onder deze eik na zijn verkiezing trouw zweert aan het Baskenland.
Recente reacties