Het heelal: Buiten ons sterrenstelsel

In het tweede deel van onze serie over het heelal nemen we je mee naar buiten ons sterrenstelsel. Hoe ziet het heelal er buiten de Melkweg uit? En hoe groot is het heelal?

Andere sterrenstelsels buiten de Melkweg

hubble

De Hubble Space Telescope

Tot aan de jaren ’20 van de vorige eeuw wisten we niet beter dan dat de Melkweg álles was, dat het universum zich   niet verder uitstrekte dan tot de randen van ons sterrenstelsel. Hoewel er donkere, onbekende nevels in de kosmische diepte ontdekt waren, ging men ervan uit dat dit gaswolken waren aan de randen van de Melkweg, zoals er inderdaad al vele geïdentificeerd waren. Edwin Hubble, naar wie de bekende Hubble Space Telescope vernoemd is, bewees in 1926 dat sommige nevels zó ver weg van ons waren dat ze onmogelijk nog tot de Melkweg konden behoren. Hij kwam tot een onvermijdelijke conclusie: die reusachtige Melkweg, tot dan toe gelijkgesteld aan het hele heelal, was maar één van de vele sterrenstelsels in een nog veel groter universum!

Hier gaat het heelal ons voorstellingsvermogen echt te boven: in het heelal zoals in kaart gebracht door de wetenschap zijn meer sterren dan dat er zandkorrels zijn op alle stranden en alle bucketsandwoestijnen op aarde samen. Juist: het tellen van het aantal zandkorrels in een volgeschepte emmer is een helse opgave. Bedenk dan eens hoeveel emmers er nodig zijn om al het zand van de Sahara, Gobi, en alle kustlijnen van alle landen op aarde te vullen. En voor iedere zandkorrel is er meer dan een ster.

 

De grens van het waarneembare heelal

Sinds Hubble is bekend dat het heelal in hoog tempo uitdijt. Niet de sterrenstelsels, sterren of planeten in het universum worden groter, maar de lege ruimte zelf. Omdat er tussen ons en verafgelegen sterrenstelsels heel veel lege ruimte zit, bewegen sommige objecten in het heelal met zo’n hoge snelheid van ons vandaan dat zelfs het licht van die plekken ons niet meer kan bereiken.

Zo ontstaat er een rand, een grens heel ver van ons vandaan, waarachter plaatsen zijn die voor altijd aan ons zicht onttrokken zullen blijven. Hierdoor is het waarneembare gedeelte van het heelal, waar wetenschappers met telescopen en satellieten kennis van kunnen nemen, helaas begrensd. Tenzij de versnelde expansie van het heelal ooit stopt – en daar lijkt het niet op – kruipt de grens van het waarneembare heelal bovendien steeds verder naar ons toe.nightsky

Langzaam zal de hemel donkerder worden, omdat steeds meer lichtpuntjes van verafgelegen sterrenstelsels achter de grens verdwijnen. Zoals een eilandbewoner die in de loop der tijd steeds minder wegvarende schepen aan zijn horizon zal kunnen onderscheiden.

 

En daarbuiten?

Er is weinig reden om aan te nemen dat het heelal precies stopt waar het waarneembare heelal eindigt. Waarschijnlijk zien wij maar een klein stukje. En misschien is het heelal wel oneindig groot. Theoretisch natuurkundigen hebben wel ideeën en vermoedens, die gebaseerd zijn op uitbreidingen van huidige natuurkundige theorieën en slimme wiskundige gedachtes. Zo is ons heelal misschien onderdeel van een oneindig multiversum, waarin iedere gebeurtenis aanleiding vormt voor de geboorte van nieuwe universa. Helaas is dit nog speculatie. Toch is het niet ondenkbaar dat we ooit uitsluitsel vinden.

De in 1751 ontdekte 'Carinanevel'. De nevel wordt geschat op een afstand van bijna 10.000 km van de Aarde.

De in 1751 ontdekte ‘Carinanevel’. De nevel bevindt zich in de Melkweg op een afstand van bijna 10.000 lichtjaar van de Aarde.

Beoordeel dit artikel, wij zijn benieuwd naar jouw mening!
[Aantal beoordelingen: 1 Gemiddeld: 5]

Dit vind je misschien ook leuk...

2 reacties

  1. Mandy schreef:

    Deze afbeelding vind ik echt mindblowing en sluit volgens mij mooi aan op de ‘zandkorrel-vergelijking’. https://scontent-amt2-1.xx.fbcdn.net/v/t1.0-9/14055013_1404265506268549_4502639588593565760_n.jpg?oh=59eb603161cab40f088968c28b0d3368&oe=587D8448

    Mooie artikelen mannen. Knap dat jullie ongrijpbare feiten zo vertalen, dat het zelfs voor de jongste generatie (en mij) heerlijk verhelderend is. Schept weer wat orde in de chaos en tegelijkertijd heb je er een lichtjaar aan nieuwe vragen bij 🙂 We want more!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *