Hoe ontstaan rivieren?

rivier vanuit lucht

Weet jij hoe rivieren ontstaan? Wij vertellen je er graag alles over. Een rivier is water in een lange lint. Door zwaartekracht stroomt de rivier naar beneden. Het hoogteverschil is met het oog meestal nauwelijks waarneembaar. Rivieren kunnen breed en diep zijn, maar dit hoeft niet per sé. Rivieren kunnen ook plaatsen bevatten die dusdanig ondiep zijn dat mensen er kunnen staan.

Rivieren bestaan uit stromend water. Sommige rivieren stromen het hele jaar door, andere rivieren stromen alleen in bepaalde seizoen, of wanneer er veel neerslag is gevallen. De langste rivieren van de wereld kunnen wel duizenden kilometers lang worden.

Rivieren ontstaan op diverse manieren

Alle rivieren hebben een startpunt waar het water begint te stromen. Deze bron wordt een bovenloop genoemd. De bovenloop kan afkomstig zijn van regenval of smeltende sneeuw in de bergen, maar het kan ook opborrelen uit het grondwater of zich vormen aan de rand van een meer of grote vijver. Het andere uiteinde van een rivier wordt de monding genoemd, waar het water uitmondt in een grotere hoeveelheid water, zoals een meer of een oceaan. Onderweg kunnen rivieren door moerassen gaan waar planten het water vertragen en verontreinigende stoffen filteren.

Zoet, zout en brak water

Het water dat in rivieren stroomt is zoet, wat betekent dat het minder dan één procent zout bevat. Rivieren vervoeren en distribueren echter nog steeds belangrijke zouten en voedingsstoffen om het planten- en dierenleven te ondersteunen. Om deze reden zijn enkele van de meest biodiverse natuurgebieden op onze planeet te vinden rond rivieren. Wetenschappers schatten dat alle rivieren in de wereld gezamenlijk jaarlijks ongeveer 3,6 miljard ton (vier miljard ton) zout van het land naar de oceaan vervoeren.

Rivieren kunnen ook een zogenaamd estuarium vormen, waar zout zeewater zich vermengt met zoet water in de buurt van de riviermonding. Hier ontstaat dan zogeheten ‘brak water’. De Hudson River in New York, VS, is een voorbeeld van een estuarium waar brak water zich meer dan 241 kilometer stroomopwaarts het land in uitstrekt.

Vruchtbare gronden

Snelstromende rivieren voeren kiezels, zand en slib mee. Naarmate de rivier langzamer begint te lopen zinken deze sedimenten en stapelen zich op om delta’s te vormen. Dit gebeurt in stukken moeras, aan de buitenkant van een bocht, of op plaatsen waar de rivier breder wordt, zoals aan de monding. Rivieren die buiten hun oevers treden, zetten ook sediment af in de omringende uiterwaarden. Deze delta’s en uiterwaarden zijn zeer vruchtbare landbouwgebieden die van grote waarde zijn voor de omringende mensen. In Egypte bijvoorbeeld droegen de rivier de Nijl en de aangrenzende delta bij aan het ontstaan ​​van het Egyptische rijk dat de piramides bouwde. Een hedendaags voorbeeld zijn de boeren in de uiterwaarden van de Californische Central Valley. Zij verbouwen ongeveer een derde van de groenten en twee derde van het fruit en de noten die in de Verenigde Staten worden geconsumeerd.

Rivieren en de mens

Mensen gebruiken rivieren voor irrigatie in de landbouw, voor drinkwater, voor transport, om elektriciteit te produceren via hydro-elektrische dammen en voor vrijetijdsactiviteiten zoals zwemmen en varen. Elk van deze toepassingen kan de gezondheid van een rivier en de omliggende ecosystemen beïnvloeden. Daarom is het van belang dat de gezondheid van rivieren, maar ook meren en beken goed gemonitord wordt.

Beoordeel dit artikel, wij zijn benieuwd naar jouw mening!
[Aantal beoordelingen: 3 Gemiddeld: 5]

Dit vind je misschien ook leuk...

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *