Schapenkoppen uit Dordrecht, waarom worden Dordtenaren schapenkoppen genoemd?

Inwoners uit Dordrecht worden ook wel Schapenkoppen genoemd. In veel plaatsen in Nederland hebben de bewoners een bijnaam. Meer dan eens was zo’n bijnaam in het verleden een soort scheldnaam, maar is dit in de loop der jaren veranderd tot een geuzennaam. Dit is ook het geval in Dordrecht. Veel Dordtenaren noemen zichzelf met trots een Schapenkop. Een andere bijnaam voor Dordtenaren is eilandbewoners. Dordrecht ligt namelijk tussen drie rivieren en is daarmee een eiland.

Waarom heten inwoners uit Dordrecht Schapenkoppen?

De bijnaam Schapenkoppen is er één waarvoor we terug in de geschiedenis moeten. Een goede 150 jaar geleden, in 1866, waren er in Dordrecht accijnzen op vleesimport en het slachten van vee. Dit was overigens ook in veel andere steden het geval. Toentertijd was er meer dan eens iemand die probeerde om onder deze accijnzen uit te komen. Dit gold ook voor twee inwoners uit Dordrecht. Zij hadden een schaap gekocht in de Alblasserwaard. Zij wilden dit schaap meenemen hun stad in, maar ze voelden er weinig voor om hiervoor te betalen.

Onderweg naar Dordrecht kregen zij echter een ”goede ingeving’. In de buurt van Papendrecht zagen zij een vogelverschrikker staan. De kleren van de vogelverschrikker trokken ze bij het schaap aan. bij het betreden van de stadspoorten lieten zij het schaap, gehuld in een broek, jas en hoed, tussen zich in lopen. Waarbij ze het schaap ondersteunden.

Toen de twee mannen samen met hun verkleedde schaap door de stadspoort heen liepen leek er niks aan de hand. In de avondschemering was wel te zien dat de middelste figuur niet helemaal recht liep. Maar dit was in die tijd geen opmerkelijk tafereel. Vaak zat liepen inwoners scheef van de drank wanneer zij door de stadspoort heen gingen. De mannen hadden hun schaap bijna zonder betaling de stad binnen gesmokkeld. Helaas voor de mannen uit Dordrecht begon het schaap toch nog te blaten. Nadat er hard blééééééééh door de stadspoorten galmde, werden de mannen staande gehouden en moesten ze alsnog de accijns voor import van vee betalen. Toen dit verhaal eenmaal rond ging werden Dordtenaren al snel Schapenkoppen genoemd. Een bijnaam die tot de dag van vandaag nog gehanteerd wordt.

Kunstwerk Schapenkoppen

In Dordrecht is er zelfs een standbeeld gemaakt om het voorval te herdenken. Dit was jarenlang te zien op de verkeersbrug bij Beneden-Merwede, tussen Dordrecht en Papendrecht. In het begin van 2016 is het standbeeld verplaatst. Het staat nu op de Laan der Verenigde Naties. Hier staat het vol in het zicht voor mensen die via de A16 Dordrecht inkomen of verlaten. Een plaats waar het standbeeld volgens de gemeente beter tot zijn recht komt. Dit standbeeld werd gemaakt door kunstenaar Cor van Gulik, het werd onthuld in 1968. Het standbeeld heeft de passende naam ‘Schapenkoppen’.

Locofaulisme

Wanneer inwoners van een bepaalde plaats of regio een scheld- of spotnaam toegeëigend krijgen dan wordt zon bijnaam een locofaulisme genoemd. Ook Schapenkoppen is dus een locofaulisme. Vaak is een locofaulisme gebaseerd op of gerelateerd aan een onwetendheid, onnozelheid, domme handeling of slechte eigenschap die bij inwoners uit een plaats of regio wordt toegewezen. Vaak ontstaan in het verleden en vandaag de dag niet relevant meer.