Wat is de VOC?

De VOC staat voor de Vereenigde Oostindische Compagnie. Dit was een Nederlands bedrijf dat opgericht werd in het jaar 1602. De VOC was de eerste Nederlandse multinational, oftewel het eerste Nederlandse bedrijf dat in meerdere landen actief was. De VOC was het enige Nederlandse bedrijf dat handel mocht voeren met Oost-Indië (tegenwoordig Azië genoemd).

Wanneer werd de VOC opgericht?

De VOC werd opgericht op 20 maart 1602. Vaak wordt de oprichting van de VOC ook gezien als het begin van de Gouden Eeuw. In de jaren voor de oprichting van de VOC moesten Nederlandse handelaren concurreren met vooral Portugal. De sector groeide voorspoedig maar deze groei kwam in gevaar door de toenemende concurrentie tussen Zeeland en Amsterdam. Portugal haalde teveel voordeel uit deze concurrentiestrijd. Het bestuur van de Republiek (Nederland) dat de Staten-Generaal heette, was niet blij met deze ontwikkeling. De raadspensionaris van Holland, Johan van Oldenbarnevelt, en de stadhouder Prins Maurits dwongen de handelaren ertoe samen te werken.Dit leidde uiteindelijk tot de oprichting van de VOC.

De organisatie van de VOC

De VOC kenden diverse kantoren welke kamers werden genoemd. Deze kamers waren gevestigd in Amsterdam, Delft, Enkhuizen, Hoorn, Middelburg en Rotterdam. In die tijd waren sommige steden een stuk belangrijker dan ze nu zijn. De organisatie van de VOC was hiermee decentraal. De verdeling van activiteiten tussen de kamers was nauwkeurig vastgelegd. Denk hierbij aan welke kamer de schepen bouwden, of de in- en verkoop van goederen regelde.

Een kamer werd geleid door bewindhebbers. Per kamer was een bepaald aantal bewindhebbers vastgesteld. Zittende bewindhebbers stelden kandidaten voor die afscheid nemende bewindhebbers konden opvolgen. De stedelijke overheid, of in het geval van Zeeland de westelijke staten konden vervolgens een keuze uit deze kandidaten maken. Een aantal keer per jaar gingen een aantal bewindhebbers naar vergaderingen in Amsterdam of Middelburg waar het centrale beleid werd vastgesteld.

VOC en slavernij

Vaak wordt de VOC in verband gebracht met slavernij en wordt zelfs gesteld dat de VOC slavernij heeft uitgevonden. Dit laatste is absoluut niet het geval. Slavernij bestond al lang voordat de VOC werd opgericht. De VOC maakte wel gebruik van slaven. Ook voerden zij slaventransporten uit. De VOC speelde echter een zeer beperkte rol in de trans-Atlantische slavenhandel. Relatief gezien hebben zij een beperkt aantal slaven vanuit Afrika naar Oost-Indië getransporteerd.